Zobowiązanie sektora publicznego do pełnienia wzorcowej roli w oszczędnym gospodarowaniu energią nie tylko podniesie świadomość społeczną w tym zakresie, lecz także przyniesie wymierne oszczędności energii. Sam ekonomiczny potencjał zmniejszenia zużycia energii cieplnej do ogrzewania jest wciąż duży (KAPE szacuje go na poziomie 30% obecnego zużycia). Potwierdzają to przeprowadzone przez GUS badania zużycia energii w odniesieniu do budynków administracji rządowej i samorządowej. W wyniku działań modernizacyjnych z lat 2007–2013 oszczędności w zużyciu energii w tych budynkach wyniosły ok. 32,2% (w zasadzie bez wsparcia żadnym dedykowanym programem). Należy wziąć pod uwagę możliwości oszczędności energii elektrycznej związanej z wymianą urządzeń IT, RTV, AGD. Skala oszczędności mogłaby być podobna i wynieść 30%.
Zużyciem energii można i należy świadomie i konsekwentnie zarządzać. Zarządzanie energią polega na:
- rejestracji zużycia energii i jej nośników,
- analizie danych,
- postawieniu diagnozy (identyfikacja nieprawidłowości, określenie możliwości działań),
- realizacji działań naprawczych i zapobiegawczych, co może zostać zilustrowane jako ciągły proces, jak na rysunku poniżej:
Schemat zarządzania energią w budynkach[1].
Celowe jest zatem wdrożenie inteligentnych systemów zarządzania energią w budynkach umożliwiających sterowanie systemami odpowiedzialnymi za największe zużycie energii, np. oświetleniem, ogrzewaniem, klimatyzacją i wentylacją.
Niezmienny jest wykaz podstawowych przedsięwzięć termomodernizacyjnych w budynkach, w tym budynkach użyteczności publicznej. Są to:
- ocieplenie ścian zewnętrznych,
- ocieplenie stropodachu, stropu pod nieogrzewanym poddaszem lub przejazdem,
- ocieplenie stropu piwnicy,
- wymiana okien i uszczelnienie budynku,
- modernizacja systemu grzewczego,
- modernizacja instalacji ciepłej wody użytkowej,
- modernizacja systemu wentylacji do standardu wentylacji mechanicznej
z wysokowydajnym odzyskiem ciepła (rekuperacją).
Największe zużycie energii w biurach generowane jest przez: oświetlenie, ogrzewanie, wentylację, klimatyzację i podgrzewanie ciepłej wody użytkowej. Straty energii w powyższych systemach można jednak znacznie ograniczyć.
Urządzenia biurowe i pomocnicze, mające zastosowanie w jednostkach sektora publicznego oraz w innych budynkach sektora usług, to przede wszystkim sprzęt elektroniczny i AGD. Podczas użytkowania tych urządzeń należy kierować się zasadami prowadzącymi do ograniczenia zużycia energii. Osoba odpowiedzialna w jednostce za zakup nowego urządzenia powinna mieć na uwadze cechy produktu przyczyniające się do zmniejszenia zużycia energii podczas eksploatacji. Coraz częściej producenci urządzeń konsumujących energię dbają, aby ich produkty były energooszczędne. Jednak podczas zakupów urządzeń do biura należy mieć świadomość, że często najbardziej zaawansowane funkcje sprawiają, że mogą one zużywać więcej energii niż starsze modele. Dlatego przed decyzją o zakupie należy zdecydować, jakie funkcje powinien mieć produkt, a z których można zrezygnować. Dzięki właściwej eksploatacji ograniczymy zużycie energii, zmniejszymy obciążenie środowiska i zredukujemy koszty działalności. W jednostkach sektora publicznego należy zwrócić uwagę na użytkowanie komputerów, drukarek, kopiarek, faksów i rzutników. Urządzenia te to drugie co do wielkości źródło zużycia energii w strukturze zużycia energii w biurach.
[1] Z archiwum KAPE SA.