Sesja Polityczna „Przyspieszanie Sprawiedliwych Transformacji w Regionach Węglowych i Wysokoemisyjnych”.
Przedstawiciele trzech projektów badawczych finansowanych przez UE, Tipping+ , ENTRANCES i CINTRAN przedstawili swoje kluczowe wyniki dotyczące zmian strukturalnych w regionach węglowych i wysokoemisyjnych oraz wyzwań napotykanych podczas wdrażania planów sprawiedliwej transformacji.
Ricardo Garcia Mira z University of A Coruna podkreślił, że zaprojektowanie transformacji energetycznej nie wystarczy, należy również wziąć pod uwagę aspekty społeczne. Argumentował, że powodzenie polityki transformacji energetycznej zależy od zdolności transformacyjnych regionów w okresie przejściowym Coal+, a zatem wymaga wzmocnienia pozycji obywateli oraz szerszej regionalnej perspektywy w procesie decyzyjnym.
Carsten Rothballer z ICLEI mówił o trzech głównych strategiach radzenia sobie ludzi: oporze, adaptacji i transformacji. Podkreślił, że strategie radzenia sobie, które wspierają sprawiedliwe przemiany, muszą być wspólnie opracowywane i sensownie wdrażane poprzez współpracę i wspólne rozważania, tworzyć nowe gospodarki, które rozdzielają korzyści z działalności gospodarczej na szerszą skalę niż w obecnym systemie oraz pozostawiać ludziom opcje rozwijania nowych umiejętności i możliwości, jednocześnie będąc wspieranym finansowo.
Serafeim Michas z TEESlab na Uniwersytecie w Pireusie przedstawił przypadek Megalopolis oraz to w jaki sposób obecnie przygotowywane projekty mogą być straconą szansą dla regionu. Podkreślił, że zamiast dostarczać bezpłatnie kotły na gaz ziemny do gospodarstw domowych i budować nową sieć dystrybucji gazu ziemnego, zielony rebranding z odnawialnymi źródłami energii i działaniami na rzecz efektywności energetycznej może nie tylko zmniejszyć o połowę końcowe zużycie energii w gospodarstwach domowych, ale także zaoszczędzić pieniądze gospodarstw domowych.
Serafeim Michas przedstawia kluczowe przesłania polityczne z Megalopolis w Grecji.
Balbina Gluza-Czyczerska z DG REGIO z Komisji Europejskiej przedstawiła Platformę Sprawiedliwej Transformacji oraz różne możliwości zaangażowania regionu i otrzymania wsparcia technicznego na rzecz sprawiedliwej transformacji w terenie. Podkreśliła, że Fundusz ma na celu nie tylko przekwalifikowanie i podnoszenie kwalifikacji, ale także dywersyfikację gospodarki i rozwój projektów, które odpowiadają na różne wyzwania regionalne i angażują różnych interesariuszy, od szczebla lokalnego po krajowy.
Balbina Gluza-Czyczerska prezentuje Platformę Sprawiedliwej Transformacji (zrzut ekranu z wydarzenia).
W otwartej debacie panelowej Balbina Gluza-Czyczerska z DG REGIO, Miłosława (Miłka) Stępień z Central and Eastern Europe Bankwatch Network oraz Corinna Zierold z IndustriAll Europe omówiły nie tylko wyniki badań, ale także pytania słuchaczy.
Dyskusja panelowa z Miłosławą (Miłką) Stępniem (po prawej) (zrzut ekranu z wydarzenia).
Wnioski
Wnioski z dyskusji płynące z badań, polityki i praktyki były następujące :
- Społeczność i obywatele powinni zostać włączeni w proces projektowania planów sprawiedliwej transformacji, aby zwiększyć zaufanie i wiarę w tym procesie. Aby tak się stało, zainteresowane strony, od szczebla lokalnego po europejski, muszą ze sobą współpracować.
- Młodzież powinna być bardziej zaangażowana w podejmowanie decyzji na szczeblu lokalnym, np. poprzez organizacje młodzieżowe.
- Społeczności energetyczne mogą być jednym ze sposobów tworzenia lokalnych korzyści i przyczyniania się do przeciwdziałania negatywnym skutkom transformacji. Potrzebne są jednak solidne ramy prawne, lepsze informowanie o korzyściach oraz pokonanie barier kulturowych i finansowych, aby wspierać obywateli i społeczność.
- Należy rozwiązać problem braku wykwalifikowanych pracowników.
- Potrzebna jest wspierająca polityka i strategia w zakresie umiejętności, aby wprowadzić kobiety do sektora energetycznego, zwiększyć ich głos w procesie podejmowania decyzji i zaradzić niedoborowi pracowników. Kwestie płci i migracji muszą być lepiej odzwierciedlone w terytorialnych planach sprawiedliwej transformacji.
- Pracownicy i związki zawodowe muszą być zaangażowane w dyskusję, aby lepiej zarządzać przemianami siły roboczej i umożliwić zmianę pracy.
- Budowanie potencjału oraz edukacja mają kluczowe znaczenie dla wprowadzania zmian transformacyjnych na poziomie regionalnym i lokalnym.
- Należy zająć się obecnymi niesprawiedliwościami, aby nie były one kontynuowane ani powtarzane. Polityka musi dotyczyć wszystkich klas społecznych, aby stawić czoła rosnącemu ubóstwu energetycznemu i zabrać je na drogę przemian.
„Dyskusja uwydatniła potrzebę sprawiedliwego i sprzyjającego włączeniu społecznemu procesu transformacji, który w sposób całościowy i skuteczny rozwiązuje społeczne i gospodarcze wyzwania regionów oraz buduje zdolność wśród decydentów oraz zainteresowanych obywateli i społeczność aby aktywnie kształtować proces transformacji”, podsumowuje Diana Susser, IEECP, koordynatorka projektu JUSTEM w ramach którego odbyło się całe wydarzenie.
