Cel, wyrażony jest również w kategoriach bezwzględnego poziomu zużycia energii pierwotnej i finalnej w 2020 r. (jak w tabeli poniżej). Ograniczenie zużycia energii w wartościach bezwzględnych jest niemałe, ale wcale nie wyczerpuje potencjału poprawy efektywności energetycznej.
Zużycie energii pierwotnej – zużycie nośników energii pozyskanych z krajowych zasobów naturalnych uzupełnione o saldo importowo-eksportowe nośników energii pierwotnej.
Zużycie końcowe (finalne) – zużycie nośników energii na potrzeby technologiczne, produkcyjne i bytowe bez dalszego przetwarzania na inne nośniki energii.
|
Cel w zakresie efektywności energetycznej |
Bezwzględne zużycie energii w 2020 r. |
|
|
Ograniczenie zużycia energii pierwotnej w latach 2010-2020 (Mtoe) |
Finalne zużycie energii |
Zużycie energii pierwotnej |
|
13,6 |
71,6 |
96,4[1] |
Cele efektywności energetycznej na 2020 r. – zgodnie z dyrektywą 2012/27/UE
Źródło: Krajowy Plan Działań dotyczący efektywności energetycznej dla Polski 2014
Jak te wartości odnoszą się do obecnego zużycia energii? Co to oznacza?
Obserwowane są kilkuprocentowe wahania bezwzględnego zużycia energii, wywołane zmianami aktywności gospodarczej, złożonymi procesami rynkowymi i innymi czynnikami. Utrzymanie obecnych wartości w warunkach wzrostu gospodarczego to konieczność zwiększenia innowacyjności gospodarki i podejmowania skutecznych działań poprawiających jej efektywność energetyczną.
Całkowite zużycie energii pierwotnej i finalne zużycie energii w Polsce
Źródło: GUS, KAPE, Efektywność wykorzystania energii w latach 2004-2014
Pewne jest, że ograniczenie zużycia energii będzie rezultatem szeregu już wdrożonych przedsięwzięć, jak również realizacji działań służących poprawie efektywności energetycznej.
Uzyskane dotychczas oszczędności energii
Obliczone na podstawie wskaźnika ODEX oszczędności energii w Polsce, przyjmując rok 2010 jako bazowy, w sektorach i łączne, zilustrowano poniżej[2]
Oszczędności finalnego zużycia energii, od 2010, na podstawie wskaźnika ODEX
Źródło: KAPE, obliczenia własne
Mimo dużego potencjału oszczędności energii w sektorze usług, nie jest on wykorzystywany, tam, gdzie miernikiem jest zużycie energii na zatrudnionego (które rośnie). Przemysł, w warunkach konkurencji rynkowej, zmniejsza systematycznie (jednak wolniej) zużycie jednostkowe energii na wartość dodaną. Zaniedbany, jeśli chodzi o efektywność energetyczną, transport osiąga imponujące oszczędności, przy poprawie organizacji, ale i dużego potencjału poprawy.
Można domniemywać, że utrzymanie dotychczasowych trendów poprawy efektywności energetycznej pozwoli nam na osiągnięcie wytyczonych przez UE, a określonych we właściwych dyrektywach celów w zakresie efektywności energetycznej na rok 2020.
Efektywność energetyczna to jeden z filarów zrównoważonego rozwoju, W epoce konkurencyjnych gospodarek, przy nadal gorszych wskaźnikach efektywności energetycznej Polski w stosunku do gospodarek przodujących krajów, jest jednak wiele do zrobienia.
[1] Zgodnie z wartościami odniesienia dla Polski zawartymi w prognozie wykonanej dla Komisji Europejskiej (PRIMES - Baseline 2007) zużycie energii pierwotnej prognozowane jest na poziomie 110 Mtoe w 2020 r., zatem uwzględniając ograniczenie zużycia energii o 13,6 Mtoe otrzymano: 110 Mtoe – 13,6 Mtoe = 96,4 Mtoe.
[2] W ramach projektów Komisji Europejskiej o nazwie ODYSSEE-MURE rozwijane są wskaźniki efektywności energetycznej o nazwie ODEX, które są wykorzystywane jako miary oszczędności energii. ODEX został opracowany ze względu na potrzeby w zakresie monitorowania efektywności energetycznej oraz w celu uzyskania zrozumiałego i porównywalnego wskaźnika ilustrującego postęp w zakresie efektywności energetycznej w państwach członkowskich Unii Europejskiej. Wskaźnik ODEX jest otrzymywany poprzez agregowanie zmian w jednostkowym zużyciu energii, obserwowanych w danym czasie w określonych sektorach użytkowania końcowego. Jest on obliczany dla każdego roku jako iloraz rzeczywistego zużycia energii w danym roku i teoretycznego zużycia energii nieuwzględniającego efektu zmian zużycia jednostkowego, to znaczy przy założeniu dotychczasowej energochłonności procesów produkcji danych wyrobów. Spadek wartości wskaźnika oznacza wzrost efektywności energetycznej. Wskaźnik ODEX nie pokazuje bieżącej wartości intensywności energetycznej, lecz postęp w stosunku do roku bazowego.
