W ramach projektu ENMSOV Plus powstał raport „Implications of the Fit for 55 Package on Member States’ Energy Saving Obligations”, który w szczegółowy sposób przybliża przede wszystkim zmiany wprowadzone do dyrektywy EED, ale też innych dyrektyw i regulacji w ramach pakietu.

Przegląd pakietu Fit for 55

Jak możemy przeczytać w raporcie, od tej pory, zapisy dotyczące obowiązku uzyskiwania przez kraje członkowskie skumulowanych oszczędności energii znajdują się w art. 8, 9 i 10 (poprzednio: art. 7, 7a i 7b) oraz aneksie V dyrektywy w sprawie efektywności energetycznej. Spośród najważniejszych zmian w zapisach dyrektywy dotyczących obowiązku poprawy efektywności energetycznej można wymienić trzy kluczowe obszary:

• Poziom zobowiązań do oszczędności energii: nowe zapisy przewidują zwiększenie poziomu nowych rocznych oszczędności z dotychczasowych 0,8% konsumpcji energii końcowej do poziomu 1,3% w latach 2024-2025; 1,5% w latach 2026-2027 oraz docelowych 1,9% od roku 2028.

W praktyce oznacza to, że nowelizacja dyrektywy zwiększa poziom wymaganych do osiągnięcia w latach 2021-2030, skumulowanych oszczędności energii końcowej o 44% w stosunku do poprzednich zapisów. Tak ambitnie zdefiniowany cel będzie musiał znaleźć odzwierciedlenie w jeszcze bardziej restrykcyjnych środkach obligujących do poprawy efektywności energetycznej wdrażanych w państwach członkowskich. Ze względu na kumulatywny charakter omawianych regulacji, im wcześniej wdrożone zostaną długofalowe działania przyczyniające się do poprawy efektywności energetycznej, tym łatwiejsze będzie spełnienie przez poszczególne kraje nowych zobowiązań.

• Ubóstwo energetyczne: w ramach nowych zapisów postanowiono, że kraje członkowskie muszą zapewnić oszczędności energii wśród grup priorytetowych, takich jak: ludzie dotknięci ubóstwem energetycznym, klienci narażeni, gospodarstwa domowe o niskich dochodach czy mieszkańcy budynków komunalnych.

Postanowiono, że udział oszczędności energii uzyskanych wśród tych grup powinien być równy przynajmniej udziałowi gospodarstw domowych ubogich energetycznie wśród ogółu.

• Wykluczenie inwestycji opartych na spalaniu paliw kopalnych z możliwości rozliczania w ramach artykułu 8 EED: legislatorzy postanowili, że oszczędności energii powstałe w wyniku przedsięwzięć racjonalizujących użytkowanie energii przy wykorzystaniu technologii bezpośredniego spalania paliw kopalnych, od 2024 roku nie będą się już kwalifikować do spełnienia przez kraje członkowskie celów oszczędności energii. Warto jednak zaznaczyć, że nie oznacza to, iż technologie te nie będą mogły być subsydiowane oraz wykorzystywane.

Więcej szczegółowych zmian i ich wpływu na obowiązek oszczędności energii przez kraje członkowskie UE znajduje się w raporcie dostępnym publicznie pod adresem https://ieecp.org/wp-content/uploads/2023/07/ENSMOVplus-D2.2-Implications-of-Ff55-Package-1.pdf (w jęz. angielskim).

Autor: Michał Kaczmarski (Krajowa Agencja Poszanowania Energii S.A.)